درباره زیگورات چغازنبیل

چغازنبیل شوشتر، از اهرام مصر هم قدیمی تره، اما هیچوقت اونقدر مشهور نبوده…
زیگورات چغازنبیل یک سازه باستانی مشهور و یکی از آثار ثبت شده از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است. چغازنبیل که به زبان ایلامی باستان میشود «دور اونتاش»، یک مجموعه از دوران ایلام یا عیلام باستان است که در استان خوزستان و در میان مسیر شوشتر و شوش (از شرق به غرب) و مابین دزفول و اهواز (از شمال به جنوب) قرار گرفته است. چغازنبیل در ۴۲ کیلومتری شرق شهر شوش قرار گرفته و بخشی از محدوده شهرستان شوش به شمار میرود. در سمت شرق چغازنبیل، روز دز قرار گرفته و بین آن و شهر شوشتر فاصله انداخته است. هر چند تقریبا ۲۵ کیلومتر را باید طی کنید تا از شوشتر به چغازنبیل برسید.
چرا بازدید از زیگورات چغازنبیل پیشنهاد میشود؟
– اولین اثر ثبت شده از ایران در فهرست جهانی یونسکو است.
– بزرگترین زیگورات موجود در ایران به شمار میرود.
– زیگورات چغازنبیل را میتوان معادل آسیایی اهرام مصر دانست.
– یکی از نخستین ساختارهای تصفیه آب جهان را دارد.
معنای واژه زیگورات و چغازنبیل چیست؟
واژه زیگورات به معنای کوه و قله یا جای مرتفع است. نام کهن چغازنبیل یا دوراونتاش، به معنای جایگاه و محل اونتاش (سازنده آن) است. اما خود چغازنبیل در زبان لری، به معنای زنبیلی شبیه کوه است.
تاریخچه زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل بخشی از مجموعههای باستانی تمدنهای اولیه در دوران انقلاب کشاورزی و تمدنهای میان رودانی به شمار میرود. شهر باستانی شوش هم در شمال غربی زیگورات جای گرفته است. این زیگورات یا معبد هرمی شکل، در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد توسط «اونتاش ناپیرشا» فرمانروای عیلامی، برای یکی از خدایان باستانی به نام «اینشوشیناک» ساخته شده است. این زیگورات که هرمی با قاعده چهار ضلعی است، توسط دیوارهایی محافظت میشده است و اکنون این دیوارها بازسازی شدهاند.
در مجموعه چغازنبیل، معابدی برای الهههای دیگر هم وجود دارد و به نظر میرسد قرار بوده معابد دیگری هم ساخته شود. اما فرمانروایان بعدی عیلامی، آن را ادامه ندادند. در مجموعه چغازنبیل همچنین مجموعهای از مقابر سلطنتی مربوط به عیلام باستان وجود دارد. چغازنبیل در روزگار خود، یک مرکز مذهبی و زیارتی بزرگ بوده است.
زیگورات چغازنبیل، توسط حکومت آشوریان با فرمانروایی آشوربانیپال، در سال ۶۴۰ پیش از میلاد، مورد تهاجم قرار گرفته است.